Με αφορμή τα συμπαθέστατα πτηνά που σουλατσάρουν ελέυθερα στους αιθέρες και ζουν την απόλυτη ελευθερία, ας πάω ένα βήμα πιο πέρα για να αναρωτηθώ ποιος είναι πραγματικά ο ελεύθερος άνθρωπος (εξαιρώ τις ιδιαίτερες καταστάσεις πολέμου και λοιπών βασικών αιτιών που στερούν την ελευθερία με την αυστηρή έννοια του όρου). "Η Κόλαση είναι να κάνεις πάντα τα ίδια", έγραψε σοφά η Toni Morisson. Και πώς να μην συμφωνήσεις άλλωστε, αφού δεν υπάρχει χειρότερος εφιάλτης από την συνεχή επανάληψη ιδίων πραγμάτων, κινήσεων, προγράμματος, εικόνων και προσλαμβανουσών. Η επανάληψη ή αλλιώς, η βύθιση σε μια αέναη ρουτίνα, κάθε άλλο παρά γόνιμο έδαφος προς προσωπική ανάπτυξη, μπορεί να προσφέρει. Άπαξ και δεν υπάρχει συνείδηση της επανάληψης, δεν υπάρχει και προσωπική ανάπτυξη. Τουτέστιν, όσο δεν το συνειδητοποιείς, απλά δεν είσαι ελεύθερος.
Ο άνθρωπος χρειάζεται εκ φύσεως αλλαγές. Καλοδεχούμενες πρωτίστως οι μεγάλες, αλλά δεν αποτελούν την αρχή του παντός. Οι αλλαγές ξεκινούν από τα μικρά πράγματα και προχωρούν κατά βούληση. Γνωρίζω ανθρώπους που αλλάζουν σε τακτά χρονικά διαστήματα την διακόσμηση του σπιτιού τους. Είναι μια αλλαγή. Αλλάζει το σκηνικό της παράστασης, μόλις μπεις στο σπίτι σου. Αλλαγές στο μαλλί. Είναι μια διέξοδος από τα ίδια και τα ίδια. Επιλέγεις να μην βλέπεις συνεχώς ίδιο τον εαυτό σου. Αλλαγή σπιτιού. Ακόμα καλύτερα, εκτός κι αν έχεις δικό σου σπίτι, οπότε δεν παίρνεις εύκολα την απόφαση να αλλάζεις σπίτια. Είναι πάντως ένα μεγάλο βήμα αλλαγής. Από εδώ και πέρα πάμε στα πιο σοβαρά. Αλλαγή εργασίας. Αλλαγή τόπου διαμονής και κατ' επέκταση κατοικίας. Αλλαγή στον χαρακτήρα...
Αυτές είναι όντως αλλαγές και μάλιστα ριζικές και άκρως ανανεωτικές. Για τους ανθρώπους που βαριούνται τις ασφυκτικές συνήθειες, που δεν συμβιβάζονται και δεν φοβούνται συγχρόνως να τολμήσουν το διαφορετικό. Υπάρχουν και άλλοι, που πάντα θα βρουν μια δικαιολογία για να μην αλλάξουν ή απλά ομολογούν πως δεν τους απασχολεί να αλλάξουν, γιατί δεν το έχουν ανάγκη.
Και οι δύο πλευρές είναι άξιες θαυμασμού. Η μεν γιατί τολμά και η δε γιατί δεν τολμά και σε κάθε περίπτωση θέλει να έχεις θάρρος για να υποστηρίζεις την απόφασή σου. Μάλιστα θα έλεγα ότι η δεύτερη κατηγορία είναι πιο αξιοθαύμαστη, γιατί χρειάζεται πολύ θάρρος για να αποφασίσεις ότι επιλέγεις την ρουτίνα και μια ατελείωτη αναμονή που σε οδηγεί πάλι στο σημείο μηδέν. Δεν αναμένεις στο ακουστικό σου για κάτι νέο, κάτι αναζωογονητικό, κάτι που θα φέρει πνοή αναγέννησης. Αναμένεις να κάνεις κάτι από τα ίδια. Αναμένεις τα γνωστά. Αυτά τα οποία έχεις συνηθίσει. Θέλει πολύ κουράγιο αυτό το πράγμα! Επειδή, όμως, πάντα θαύμαζα τους ανθρώπους που έκαναν την ανατροπή κι επέλεγαν να βγουν από την βόλεψή τους και την φαινομενική ασφάλειά τους, τους επικροτώ επί δέκα και μέσα μου τους θεωρώ βαθειά ελεύθερους ανθρώπους! Εάν αυτοί δεν είναι ελεύθεροι, τότε ποιος είναι;
Να το πάω, όμως, δύο βήματα παραπέρα και να εντοπίσω μία ακόμη αιτία ανελευθερίας, που την θεωρώ ακόμα πιο βασική και είναι οι εμμονές. Ο νους έχει απεριόριστες δυνατότητες και δυνάμεις. Μπορεί να σε κατευθύνει σε εγκεφαλικά μονοπάτια που οδηγούν στην καταστροφή ή στην απόλυτη ευδαιμονία. Ο άνθρωπος με εμμονές δεν μπορεί να απαλλαχθεί εύκολα, παρά μόνον αν το δουλέψει πραγματικά και ουσιαστικά μέσα του. Φυσικά ο όρος 'εμμονή' δεν εμπεριέχει κάτι θετικό ή ωραίο, άρα αποτελεί αυτομάτως κάτι τερατώδες που σε κατατρώει. Τις θεωρώ αλληλένδετες με τις αλλαγές, γιατί όταν εμφανίζονται οι πρώτες, περιορίζονται οι δεύτερες. Μια εμμονή δεν βοηθάει την τόλμη ενός χαρακτήρα. Λόγω εμμονών, το άτομο κρατιέται πίσω και ακινητοποιείται. Θα ψάξει απεγνωσμένα να βρει το αρνητικό σε κάθε κατάσταση. Θα βρει την αφορμή για να γκρεμίσει την καλή του διάθεση. Θα συναντάει συνέχεια Λαιστρυγόνες στο ταξίδι του, που τους βάζει ο ίδιος όμως...
Απαλλαγμένος λοιπόν, ένας άνθρωπος από εμμονικές ιδέες, παύει να έχει φοβίες κι επομένως είναι πάντα έτοιμος να κάνει αλλαγές. Το κομβικό σημείο βρίσκεται στο πόσο εύκολο είναι να χαλιναγωγήσεις και να τιθασεύσεις το τέρας που υπάρχει μέσα σου. Εύκολο; Καθόλου. Εφικτό; Απόλυτα!
Υ.Γ. Κανείς δεν είπε να κάνεις μεγάλες αλλαγές κάθε εβδομάδα ή μήνα. Το να μπορείς, όμως, να βάζεις πινελιές που προσφέρουν επιπλέον οξυγόνο στην καθημερινότητά σου, είναι πολύτιμο!
Ο άνθρωπος χρειάζεται εκ φύσεως αλλαγές. Καλοδεχούμενες πρωτίστως οι μεγάλες, αλλά δεν αποτελούν την αρχή του παντός. Οι αλλαγές ξεκινούν από τα μικρά πράγματα και προχωρούν κατά βούληση. Γνωρίζω ανθρώπους που αλλάζουν σε τακτά χρονικά διαστήματα την διακόσμηση του σπιτιού τους. Είναι μια αλλαγή. Αλλάζει το σκηνικό της παράστασης, μόλις μπεις στο σπίτι σου. Αλλαγές στο μαλλί. Είναι μια διέξοδος από τα ίδια και τα ίδια. Επιλέγεις να μην βλέπεις συνεχώς ίδιο τον εαυτό σου. Αλλαγή σπιτιού. Ακόμα καλύτερα, εκτός κι αν έχεις δικό σου σπίτι, οπότε δεν παίρνεις εύκολα την απόφαση να αλλάζεις σπίτια. Είναι πάντως ένα μεγάλο βήμα αλλαγής. Από εδώ και πέρα πάμε στα πιο σοβαρά. Αλλαγή εργασίας. Αλλαγή τόπου διαμονής και κατ' επέκταση κατοικίας. Αλλαγή στον χαρακτήρα...
Αυτές είναι όντως αλλαγές και μάλιστα ριζικές και άκρως ανανεωτικές. Για τους ανθρώπους που βαριούνται τις ασφυκτικές συνήθειες, που δεν συμβιβάζονται και δεν φοβούνται συγχρόνως να τολμήσουν το διαφορετικό. Υπάρχουν και άλλοι, που πάντα θα βρουν μια δικαιολογία για να μην αλλάξουν ή απλά ομολογούν πως δεν τους απασχολεί να αλλάξουν, γιατί δεν το έχουν ανάγκη.
Και οι δύο πλευρές είναι άξιες θαυμασμού. Η μεν γιατί τολμά και η δε γιατί δεν τολμά και σε κάθε περίπτωση θέλει να έχεις θάρρος για να υποστηρίζεις την απόφασή σου. Μάλιστα θα έλεγα ότι η δεύτερη κατηγορία είναι πιο αξιοθαύμαστη, γιατί χρειάζεται πολύ θάρρος για να αποφασίσεις ότι επιλέγεις την ρουτίνα και μια ατελείωτη αναμονή που σε οδηγεί πάλι στο σημείο μηδέν. Δεν αναμένεις στο ακουστικό σου για κάτι νέο, κάτι αναζωογονητικό, κάτι που θα φέρει πνοή αναγέννησης. Αναμένεις να κάνεις κάτι από τα ίδια. Αναμένεις τα γνωστά. Αυτά τα οποία έχεις συνηθίσει. Θέλει πολύ κουράγιο αυτό το πράγμα! Επειδή, όμως, πάντα θαύμαζα τους ανθρώπους που έκαναν την ανατροπή κι επέλεγαν να βγουν από την βόλεψή τους και την φαινομενική ασφάλειά τους, τους επικροτώ επί δέκα και μέσα μου τους θεωρώ βαθειά ελεύθερους ανθρώπους! Εάν αυτοί δεν είναι ελεύθεροι, τότε ποιος είναι;
Να το πάω, όμως, δύο βήματα παραπέρα και να εντοπίσω μία ακόμη αιτία ανελευθερίας, που την θεωρώ ακόμα πιο βασική και είναι οι εμμονές. Ο νους έχει απεριόριστες δυνατότητες και δυνάμεις. Μπορεί να σε κατευθύνει σε εγκεφαλικά μονοπάτια που οδηγούν στην καταστροφή ή στην απόλυτη ευδαιμονία. Ο άνθρωπος με εμμονές δεν μπορεί να απαλλαχθεί εύκολα, παρά μόνον αν το δουλέψει πραγματικά και ουσιαστικά μέσα του. Φυσικά ο όρος 'εμμονή' δεν εμπεριέχει κάτι θετικό ή ωραίο, άρα αποτελεί αυτομάτως κάτι τερατώδες που σε κατατρώει. Τις θεωρώ αλληλένδετες με τις αλλαγές, γιατί όταν εμφανίζονται οι πρώτες, περιορίζονται οι δεύτερες. Μια εμμονή δεν βοηθάει την τόλμη ενός χαρακτήρα. Λόγω εμμονών, το άτομο κρατιέται πίσω και ακινητοποιείται. Θα ψάξει απεγνωσμένα να βρει το αρνητικό σε κάθε κατάσταση. Θα βρει την αφορμή για να γκρεμίσει την καλή του διάθεση. Θα συναντάει συνέχεια Λαιστρυγόνες στο ταξίδι του, που τους βάζει ο ίδιος όμως...
Απαλλαγμένος λοιπόν, ένας άνθρωπος από εμμονικές ιδέες, παύει να έχει φοβίες κι επομένως είναι πάντα έτοιμος να κάνει αλλαγές. Το κομβικό σημείο βρίσκεται στο πόσο εύκολο είναι να χαλιναγωγήσεις και να τιθασεύσεις το τέρας που υπάρχει μέσα σου. Εύκολο; Καθόλου. Εφικτό; Απόλυτα!
Υ.Γ. Κανείς δεν είπε να κάνεις μεγάλες αλλαγές κάθε εβδομάδα ή μήνα. Το να μπορείς, όμως, να βάζεις πινελιές που προσφέρουν επιπλέον οξυγόνο στην καθημερινότητά σου, είναι πολύτιμο!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου