Όποιος νομίζει ότι ο παλιός ελληνικός κινηματογράφος, δεν έχει κι αυτός τις δικές του κοινοτοπίες, πλανάται πλάνην οικτρά. Αυτά που παραθέτω, είναι όσα έχω ξεχωρίσει σαν τα πιο επαναλαμβανόμενα και με αέρα -τώρα ξέρω πώς θα το πουν και πώς θα το αποδώσουν-!
Κοινοτοπία Νο 1: Η οικιακή βοηθός. Κοινώς η υπηρέτρια ή υπηρεσία. Έπρεπε να αποδίδεται ανόητη ή ελαφριά, με έντονο accent από το χωριό, να κάνει χαζομάρες και φυσικά να εισπράττει μειωτικά σχόλια, τύπου 'ζώον', 'ανόητη', 'χαζή'. Κάπως έσωσε την κατάσταση με την τσαχπινιά της, η 'Αννα Φόνσου στο "Όλοι οι άντρες είναι ίδιοι", βασισμένο στον "Πειρασμό" του Γρηγορίου Ξενόπουλου. Κατά τ' άλλα είναι λίγες οι ταινίες που τις αποδίδουν σπιρτόζες και σκαμπρόζες (με την καλή έννοια, βεβαίως, βεβαίως).
Κοινοτοπία Νο 2: Ο χωριάτης. Εδώ όλοι όσοι ενσάρκωσαν τον απλοϊκό χαρακτήρα 'του χωριού', κάθε άλλο παρά απλοί αποδίδονταν. Ο απλοϊκός δεν σημαίνει ηλίθιος. κι όμως παρουσιάζονταν σαν UFO, που φωνασκούσαν, ήταν πανάθλια ντυμένοι και φυσικά η προφορά έδινε ρέστα. Δεκτή και η γραφική φιγούρα, που επισκέπτεται συγγενείς στην πόλη, με καλάθια full στα καλούδια και ζωντανές κότες.
Κοινοτοπία Νο 3: Το τηλεφώνημα. Εντάξει κατανοώ ότι ίσως δεν είχαν τις τεχνολογίες να παρουσιάσουν τον έτερο συνομιλητή επί της μεγάλης οθόνης. Άλλωστε τι πιο φυσιολογικό, να επαναλαμβάνεις ακριβώς ότι σου λέει ο άλλος στο τηλέφωνο. "Α, ώστε δεν θα έρθεις λοιπόν", "Πώς είπατε; Δεν έρχεται η κόρη μου στα μαθήματα αγγλικών;! Πόσο καιρό; Τρεις μήνες; Α, δηλαδή δεν έχει πατήσει ούτε μια φορά το πόδι της στους τρις μήνες, ε;". Να λοιπόν ένας άκρως πραγματικός διάλογος, που όλοι κάνουμε στην καθημερινότητά μας. Εάν το επιχειρήσω στα αλήθεια ή που θα με περάσουν τρελή ή που θα φάω βρίσιμο (μμμμμ, τώρα που το σκέφτομαι, θα μπορούσα να κάνω το πείραμα με κάποιο τηλεφώνημα από κινητές τηλεφωνίες, που με έχουν τρελάνει κιόλας)!
Κοινοτοπία Νο 4: Τα ονόματα. Το ότι το κακομαθημένο πλουσιόπαιδο θα το λένε Jerry και τα συναφή, είναι τόσο αναμενόμενο όσο κι ότι οι κότες μας δίνουν αυγά. Επίσης ο ολίγον 'λουκουμάς' δεν θα είχε άλλο όναμα παρά Ριρής, Ντίντης, Μικές κτλ. κτλ.
Κοινοτοπία Νο 5: Το γνωστό και μη εξαιρετέο 'Μα.....'. Π.χ. Η κόρη θέλει να διαφωνήσει με τον πατέρα της. Θα πει "Μαααα......" και μετά από 6 δευτερόλεπτα θα πάρει την απάντηση "Δεν έχει μα". Στην πραγματικότητα το 'μααααα....' θα έχει και συνέχεια και φυσικά τα 6 δευτερόλεπτα για να διακόψεις κάποιον, είναι ατελείωτα. Όταν διακόπτουμε, διακόπτουμε στο άψε σβήσε κι όχι την επόμενη μέρα.
Κοινοτοπία Νο 6: Ο ξένος. Όχι του Albert Camus, αλλά αυτός από άλλη χώρα. Ο ξένος φαίνεται στην προφορά. Αν και γέννημα θρέμμα Αμερικάνος, κατανοεί απόλυτα την ελληνική και μάλιστα στο fast forward και αυτό που προδίδει ότι είναι Αμερικάνος, είναι μόνον η προφορά. Κατά τα άλλα, χειρίζεται άψογα την ελληνική. Για να μην μιλήσω για την vera Γαλλίδα, που γνωρίζει άπταιστα την ελληνική γραμματική και το συντακτικό και τσιρίζει "Θα σου βγαλώ το ματί", στον Έλληνα αρραβωνιαστικό της. Εξαιρουμένου του τονισμού στην λήγουσα, κατά τα άλλα όλες οι λεξούλες, μπήκαν σωστά στην θέση τους. Τι πιο φυσικό για έναν ξένο, να τον δυσκολεύει μόνον η προφορά. Όλα τα άλλα τα έχει κατανοήσει πλήρως!
Κοινοτοπία Νο 7: Το βαρύγδουπο. Όντως σαν λαός είμαστε πολύ βαρύγδουπος. Αυτό το χαρακτηριστικό μας όμως, πάντα ξεδιπλώνεται στις δραματικές ταινίες. Το παίξιμο είναι αργό και βασανιστικό. Το ύφος ακόμα πιο βασανιστικά σοβαρό. Υπάρχει στήσιμο, η φυσικότητα έχει πάει περίπατο και οι κινήσεις πάνε πακέτο με το σοβαρό image. Ένα έγκλημα, ένα μυστήριο, ένας απαγορευμένος έρωτας δίχως αύριο, απαιτούν το πιο βαρύ βλέμμα (κατά προτίμηση, άνω των 80 τόνων). Απαραίτητο στοιχείο, να το έχουν όλοι κι όχι μόνον οι άμεσα εμπλεκόμενοι. Μπρίκια κολλάμε;!
Κοινοτοπία Νο 8: Οι συνήθεις ύποπτοι jeunes premiers. Τι να κάνεις, αυτές ήταν οι εποχές, αυτά και τα sex symbols. Ο Αυλωνίτης με το παντελόνι μέχρι το στέρνο, ο Σταυρίδης, ο Φωτόπουλος,ο Γκιωνάκης κτλ. Στην πορεία γλύκανε το πράγμα και είχαμε κι έναν Αλεξανδράκη, Κακκαβά, Κούρκουλο...
Κοινοτοπία Νο 9: Άψογο μαλλί και make up. Στον ύπνο, στον ξύπνιο, η βλεφαρίδα και η τρίχα, πρέπει να είναι κάγκελο. Απαραίτητη προϋπόθεση για ένα επιτυχημένο βασανιστήριο από τους Γερμανούς, είναι το αψεγάδιαστο μούτρο. Εάν επίσης η πρωταγωνίστρια, φοράει πορτοκαλί ζιβάγκο, με μαύρη ζώνη και κρεπαρισμένο μαλλί, αποδίδει ακόμη πιο πειστικά την Κατοχή και την φτώχεια που επικρατούσε. Εξάλλου το cinema μιμείται την ζωή! Είναι αυτό που λέμε, από την ζωή βγαλμένα....
Κοινοτοπία Νο 10: Αυτό σαφέστατα δεν αποτελεί πρωτιά του ελληνικού κινηματογράφου, αλλά θα το αναφέρω εδώ, γιατί έτσι μου ήρθε, βρε παιδάκι μου! Πρόκειται για την τυποποίηση των ρόλων και η σιγουριά του ότι κάποια συγκεκριμένα πρόσωπα, θα ενσαρκώσουν συγκεκριμένους ρόλους. Η Στυλιανοπούλου, την οικιακή βοηθό, ο Μούτσιος, τον κακομαθημένο Jerry, ο Χατζηχρήστος, τον επαρχιώτη, ο Παράβας, κάποια γυναικεία φιγούρα, η Ανουσάκη κάποια 'ελαφριά' ή αλλοδαπή, η Βουγιουκλάκη, την γατούλα, και ούτω καθεξής, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν ήταν άριστοι στους ρόλους τους.
Πέρα από την πλάκα όμως, οι εποχές εκείνες, έβγαλαν εξαιρετικούς ηθοποιούς, που όμοιοι τους δεν θα 'επανακυκλοφορήσουν' στην αγορά και που έφεραν εις πέρας τόσο κωμικούς, όσο και δραματικούς χαρακτήρες, με εξαιρετική επιτυχία. Στις κωμωδίες ιδίως, οι κλασικοί μας ηθοποιοί, είναι απλά υπέροχοι!
Τι να λέμε τώρα....
Κοινοτοπία Νο 1: Η οικιακή βοηθός. Κοινώς η υπηρέτρια ή υπηρεσία. Έπρεπε να αποδίδεται ανόητη ή ελαφριά, με έντονο accent από το χωριό, να κάνει χαζομάρες και φυσικά να εισπράττει μειωτικά σχόλια, τύπου 'ζώον', 'ανόητη', 'χαζή'. Κάπως έσωσε την κατάσταση με την τσαχπινιά της, η 'Αννα Φόνσου στο "Όλοι οι άντρες είναι ίδιοι", βασισμένο στον "Πειρασμό" του Γρηγορίου Ξενόπουλου. Κατά τ' άλλα είναι λίγες οι ταινίες που τις αποδίδουν σπιρτόζες και σκαμπρόζες (με την καλή έννοια, βεβαίως, βεβαίως).
Κοινοτοπία Νο 2: Ο χωριάτης. Εδώ όλοι όσοι ενσάρκωσαν τον απλοϊκό χαρακτήρα 'του χωριού', κάθε άλλο παρά απλοί αποδίδονταν. Ο απλοϊκός δεν σημαίνει ηλίθιος. κι όμως παρουσιάζονταν σαν UFO, που φωνασκούσαν, ήταν πανάθλια ντυμένοι και φυσικά η προφορά έδινε ρέστα. Δεκτή και η γραφική φιγούρα, που επισκέπτεται συγγενείς στην πόλη, με καλάθια full στα καλούδια και ζωντανές κότες.
Κοινοτοπία Νο 3: Το τηλεφώνημα. Εντάξει κατανοώ ότι ίσως δεν είχαν τις τεχνολογίες να παρουσιάσουν τον έτερο συνομιλητή επί της μεγάλης οθόνης. Άλλωστε τι πιο φυσιολογικό, να επαναλαμβάνεις ακριβώς ότι σου λέει ο άλλος στο τηλέφωνο. "Α, ώστε δεν θα έρθεις λοιπόν", "Πώς είπατε; Δεν έρχεται η κόρη μου στα μαθήματα αγγλικών;! Πόσο καιρό; Τρεις μήνες; Α, δηλαδή δεν έχει πατήσει ούτε μια φορά το πόδι της στους τρις μήνες, ε;". Να λοιπόν ένας άκρως πραγματικός διάλογος, που όλοι κάνουμε στην καθημερινότητά μας. Εάν το επιχειρήσω στα αλήθεια ή που θα με περάσουν τρελή ή που θα φάω βρίσιμο (μμμμμ, τώρα που το σκέφτομαι, θα μπορούσα να κάνω το πείραμα με κάποιο τηλεφώνημα από κινητές τηλεφωνίες, που με έχουν τρελάνει κιόλας)!
Κοινοτοπία Νο 4: Τα ονόματα. Το ότι το κακομαθημένο πλουσιόπαιδο θα το λένε Jerry και τα συναφή, είναι τόσο αναμενόμενο όσο κι ότι οι κότες μας δίνουν αυγά. Επίσης ο ολίγον 'λουκουμάς' δεν θα είχε άλλο όναμα παρά Ριρής, Ντίντης, Μικές κτλ. κτλ.
Κοινοτοπία Νο 5: Το γνωστό και μη εξαιρετέο 'Μα.....'. Π.χ. Η κόρη θέλει να διαφωνήσει με τον πατέρα της. Θα πει "Μαααα......" και μετά από 6 δευτερόλεπτα θα πάρει την απάντηση "Δεν έχει μα". Στην πραγματικότητα το 'μααααα....' θα έχει και συνέχεια και φυσικά τα 6 δευτερόλεπτα για να διακόψεις κάποιον, είναι ατελείωτα. Όταν διακόπτουμε, διακόπτουμε στο άψε σβήσε κι όχι την επόμενη μέρα.
Κοινοτοπία Νο 6: Ο ξένος. Όχι του Albert Camus, αλλά αυτός από άλλη χώρα. Ο ξένος φαίνεται στην προφορά. Αν και γέννημα θρέμμα Αμερικάνος, κατανοεί απόλυτα την ελληνική και μάλιστα στο fast forward και αυτό που προδίδει ότι είναι Αμερικάνος, είναι μόνον η προφορά. Κατά τα άλλα, χειρίζεται άψογα την ελληνική. Για να μην μιλήσω για την vera Γαλλίδα, που γνωρίζει άπταιστα την ελληνική γραμματική και το συντακτικό και τσιρίζει "Θα σου βγαλώ το ματί", στον Έλληνα αρραβωνιαστικό της. Εξαιρουμένου του τονισμού στην λήγουσα, κατά τα άλλα όλες οι λεξούλες, μπήκαν σωστά στην θέση τους. Τι πιο φυσικό για έναν ξένο, να τον δυσκολεύει μόνον η προφορά. Όλα τα άλλα τα έχει κατανοήσει πλήρως!
Κοινοτοπία Νο 7: Το βαρύγδουπο. Όντως σαν λαός είμαστε πολύ βαρύγδουπος. Αυτό το χαρακτηριστικό μας όμως, πάντα ξεδιπλώνεται στις δραματικές ταινίες. Το παίξιμο είναι αργό και βασανιστικό. Το ύφος ακόμα πιο βασανιστικά σοβαρό. Υπάρχει στήσιμο, η φυσικότητα έχει πάει περίπατο και οι κινήσεις πάνε πακέτο με το σοβαρό image. Ένα έγκλημα, ένα μυστήριο, ένας απαγορευμένος έρωτας δίχως αύριο, απαιτούν το πιο βαρύ βλέμμα (κατά προτίμηση, άνω των 80 τόνων). Απαραίτητο στοιχείο, να το έχουν όλοι κι όχι μόνον οι άμεσα εμπλεκόμενοι. Μπρίκια κολλάμε;!
Κοινοτοπία Νο 8: Οι συνήθεις ύποπτοι jeunes premiers. Τι να κάνεις, αυτές ήταν οι εποχές, αυτά και τα sex symbols. Ο Αυλωνίτης με το παντελόνι μέχρι το στέρνο, ο Σταυρίδης, ο Φωτόπουλος,ο Γκιωνάκης κτλ. Στην πορεία γλύκανε το πράγμα και είχαμε κι έναν Αλεξανδράκη, Κακκαβά, Κούρκουλο...
Κοινοτοπία Νο 9: Άψογο μαλλί και make up. Στον ύπνο, στον ξύπνιο, η βλεφαρίδα και η τρίχα, πρέπει να είναι κάγκελο. Απαραίτητη προϋπόθεση για ένα επιτυχημένο βασανιστήριο από τους Γερμανούς, είναι το αψεγάδιαστο μούτρο. Εάν επίσης η πρωταγωνίστρια, φοράει πορτοκαλί ζιβάγκο, με μαύρη ζώνη και κρεπαρισμένο μαλλί, αποδίδει ακόμη πιο πειστικά την Κατοχή και την φτώχεια που επικρατούσε. Εξάλλου το cinema μιμείται την ζωή! Είναι αυτό που λέμε, από την ζωή βγαλμένα....
Κοινοτοπία Νο 10: Αυτό σαφέστατα δεν αποτελεί πρωτιά του ελληνικού κινηματογράφου, αλλά θα το αναφέρω εδώ, γιατί έτσι μου ήρθε, βρε παιδάκι μου! Πρόκειται για την τυποποίηση των ρόλων και η σιγουριά του ότι κάποια συγκεκριμένα πρόσωπα, θα ενσαρκώσουν συγκεκριμένους ρόλους. Η Στυλιανοπούλου, την οικιακή βοηθό, ο Μούτσιος, τον κακομαθημένο Jerry, ο Χατζηχρήστος, τον επαρχιώτη, ο Παράβας, κάποια γυναικεία φιγούρα, η Ανουσάκη κάποια 'ελαφριά' ή αλλοδαπή, η Βουγιουκλάκη, την γατούλα, και ούτω καθεξής, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν ήταν άριστοι στους ρόλους τους.
Πέρα από την πλάκα όμως, οι εποχές εκείνες, έβγαλαν εξαιρετικούς ηθοποιούς, που όμοιοι τους δεν θα 'επανακυκλοφορήσουν' στην αγορά και που έφεραν εις πέρας τόσο κωμικούς, όσο και δραματικούς χαρακτήρες, με εξαιρετική επιτυχία. Στις κωμωδίες ιδίως, οι κλασικοί μας ηθοποιοί, είναι απλά υπέροχοι!
Τι να λέμε τώρα....
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου